ABD’de yaşayan ve yaptığı çalışmalarla dünya çapında üne ulaşan Türk kalp cerrahı Prof. Dr. Mehmet Öz, AA muhabirine, sağlıklı bir kalbe sahip olmak ve kalp hastalıklarından korunmak için neler yapılması gerektiğini anlattı.
Kalp sıhhatinde tüketilen besinlerin büyük tesiri olduğunu söyleyen ve şeker tüketiminin zararlarından bahseden Öz, ”Şeker yediğimiz vakit kilo alıyoruz. Kilonun birçok ziyanı var lakin en büyük ziyan karaciğer üzerinde.” dedi.
Karaciğerde şeker biriktiğinde yağa dönüştüğünü ve hasta bir karaciğerin kolesterole karşı savunma yapamadığını söyleyen Öz, bu durumda kolesterolün cinsinin değiştiğini ve makus denilen kolesterol ölçüsünün arttığını kaydetti.
Öz, yüksek kolesterolün kalbe tesirini şöyle anlattı:
”Kötü kolesterol ile kalpteki damarlarda bir yara oluştuğu vakit tamir etmek sıkıntı oluyor. Bu hem erkeklerde hem bayanlarda büyük bir sorun. Kalbin içinde üç büyük ana arter var, bu arterleri bir duvar üzere kabul et, duvar delindiği vakit, delen sebepler yüksek tansiyon, şeker hastalığı. Şeker hastalığı cam modüller üzere o duvarı yırtıyor. Duvarın içinde bir delik oluştuktan sonra tamir etmemiz gerekiyor. Kullanılan husus ise kolesterol. Kolesterolün bir düzgünü bir de berbatı var. Âlâ kolesterol olduğu vakit çok hoş, süper tamir edilmiş bir duvara dönüşüyor lakin makus kolesterol bulunduğu vakit o yaralar arteri yavaş yavaş tıkamaya başlıyor, üzerinde kolesterol birikiyor. Vakitle büsbütün o borunun ortası kapandıktan sonra kalp yetmezliğinden, kalp krizinden hastaları kaybediyoruz.”
Kalp hastalığına neden olan faktörleri ise şeker hastalığı, yüksek kolesterol ve yüksek tansiyon olarak sıralayan Öz, şunları kaydetti:
“Tansiyon yüksekse arterin içinde delik yapıyor. Makûs kolesterol ölçüsü fazlaysa, beden arterleri tamir edemiyor. Olağanda genç bir insan, arterde bir delik olsa da olmasa da tamir eder lakin kolesterol cinsi değiştikten sonra tamirat halleri değişiyor.”
AKDENİZ MUTFAĞI SON DERECE SAĞLIKLI
Akdeniz mutfağının son derece sağlıklı olduğunu söyleyen Öz, katkı hususu bulunan besinlerin bedende berbat kimyasal hususlar oluşturduğunu ve bunun da kalp hastalıklarını artırdığını anlattı.
Öz, ”Akdeniz mutfağı inanılmaz sağlıklı. Niçin? Zira taze zerzevat ve meyveler bulunuyor. Zeytinyağı aslında Türkiye’den çıkmış bir unsur ve kalitesi çok yüksek, düzmece değil. Yenilebilecek besinler var Türkiye’mizde. Bizim yediğimiz besinler çok sağlıklı. Daha çok yeni çıkan yemekler beni korkutuyor zira tüketim ölçüsünü artırmak için daha fazla şeker ya da tuz ekleniyor. Lezzeti değişiyor tahminen daha lezzetli bulabilirsiniz lakin sağlıklı değil bunlar.” dedi.
Kalp hastalıklarında genetiğin de tesirli olduğunu belirten Öz, “Türklerde maalesef bir külfet var bizde… Kalp sıhhati konusunda genetik olarak kuvvetli bir ülke değiliz. Yüksek kolesterol ya da yüksek tansiyon yüzünden kalp krizi oranları artmaya başladı.’‘ diye konuştu.
“KALP SIHHATİ İÇİN GÜÇLÜ AİLE BAĞLARI KURUN”
Stres faktörüne de değinen Öz, aile bağlarının kalp sıhhati üzerindeki olumlu tesirlerine dikkati çekti.
Batı’da aile bağları çok güçlü olmadığı için insanların daha gerilimli olduğuna işaret eden Öz, ”Etrafınızdaki insanları yakın tutabilirseniz, bilhassa de ailede sevdiğiniz beşerlerle her vakit temas halinde olduğunuz bir hayat kurmak sizi koruyabilir lakin o eksikse gerilim artmaya başlıyor. Yüksek gerilim ortaya çıkınca kalbin üzerinde çok büyük tesirleri oluyor. Hatta çok keder varsa kalp yetmezliği bile ortaya çıkabiliyor. Yeni keşfedilmiş bir eza bu lakin çok görüyoruz. Kalp sıhhati için güçlü aile ilişkileri inanılmaz kıymetli. Beşerler ortasındaki bağ çok önemli. Gerilime karşı bir müdafaa lakin tıpkı vakitte hayatta bir gaye veriyor bize. Hayatta niyet varsa o vakit kalp atışlarına da mutlaka bir gaye vermiş oluyoruz.” tabirlerini kullandı.
NELER TÜKETMELİYİZ
Öz, sağlıklı kalp için neler tüketilmesi gerektiğini şöyle sıraladı:
”Sağlıklı kalp için şunlar lazım; tam buğday, besinleri topraktan çıktığı üzere yemek o kadar sağlıklı ki. Meyveler, sebzeler, fındıklarımız, fıstıklarımız hepsi sağlıklı kalp için. Zeytinyağı olağan en önemli olanı.”
UZAK DURULMASI GEREKEN GIDALAR
Öz, işlenmiş besinler ve yemekler, katkı unsuru bulunan besinler çok fazla et tüketimi ve bilhassa kızartılmış yemeklerden uzak durulması gerektiğini söyleyerek tat hücrelerine dokunan fakat sıhhatsiz olan, bilhassa şekerli sodalar, meşrubatlardan da kaçınılması gerektiğini söz etti.
Dr. Öz, ”İçinde şeker olunca tadını almıyorsun bile meşrubatın. Birebir vakitte şekerin karaciğere büyük bir tesiri var. Karaciğeriniz hastaysa katiyetle kanda bulunan kolesterol ölçüsünü dengeleyemezsiniz.” dedi.
“KOŞMASANIZ DA YÜRÜYÜN”
Kalp hastalıklardan korunmak için antrenmanın değerine işaret eden Öz, şu tavsiyede bulundu:
”Koşmak koşul değil yürünebilir, her gün yarım saat hareket güzel olur. Dünyada en önemli olan spor yürümek. Niçin? Kendini incitmiyorsun. Her gün yapabilirsin, gençken yapabilirsin, yaşlıyken yapabilirsin. Dünyayı gezdiğimiz vakit en uzun yaşayan insanların hayatlarına baktığımız vakit daima yürüyorlar. Ayrıyeten haftada 30 dakika biraz tartı kaldırsak yeterli olur. Kendi beden yükümüz bile kâfi olur. Yoga olabilir. Kendi bedenini taşıyamazsan o vakit vakitle düştüğünüzde bir daha kalkamayacaksınız…”